Trong những năm qua, do chưa cấp quyền quản lý, khai thác mặt nước cho người dân, trong đời sống ngư dân vẫn còn mang nặng tư tưởng “ Điền riêng ngư chung”, nên mạnh ai nấy làm. Chính điều này dẫn đến sự khai thác nguồn lợi một cách ồ ạt, trái phép, bọn ngư tặc có cơ hội lộng hành, dẫn đến tình trạng nguồn lợi thủy sản ngày càng suy giảm nghiêm trọng. Chỉ tính riêng trong năm 2013 này, huyện Quảng Điền đã bắt và xử lý 16 vụ khai thác thủy sản hủy diệt trên phá Tam Giang. Trước thực trạng trên, huyện Quảng Điền đã chỉ đạo các xã, thị trấn tiến hành thành lập, ra mắt và đi vào hoạt động các chi hội nghề cá, tiến hành giao quyền mặt nước cho các chi hội nghề cá quản lý, khai thác tài nguyên thủy sản trong khu vực. Dẫn chúng tôi đi một vòng quanh khu vực phá Tam Giang, ông Trần Vọng - Ngư dân thôn Ngư Mỹ Thạnh, xã Quảng Lợi cho biết" "Khu vực phá Tam Giang thuộc địa phận xã Quảng Lợi trước đây khi chưa được giao quyền mặt nước, không có quy định rõ ràng trong đánh bắt nguồn lợi thủy sản, mạnh ai nấy làm, bà con đã dùng các phương tiện đánh bắt nguồn lợi thủy sản mang tính hủy diệt để khai thác, do vậy số lượng thủy sản trên đầm phá ngày càng bị cạn kiệt. Sau khi được giao quyền quản lý mặt nước, trong chi hội nghề cá thôn chúng tôi đã có quy chế, điều lệ hoạt động, khoanh vùng khu vực đánh bắt, khu vực bảo quản bãi đẻ, nhờ vậy chủng loại thủy sản dần dần được khôi phục, số lượng thủy sản ngày càng phong phú".

            Tại địa bàn xã Quảng Ngạn, tuy chưa được giao quyền quản lý, khai thác mặt nước, nhũng đã có quyết định thành lập chi hội nghề cá. Theo đó, Quảng Ngạn có 2 chi hội nghề cá đó là chi hội nghề cá Thủy An và chi hội nghề cá Tân Mỹ. Ở chi hội nghề cá Thủy An xã Quảng Ngạn, bà con ngư dân trên địa bàn thôn đã rất tích cực trong việc bảo vệ ngư trường đánh bắt, người dân đã tự góp tiền để mua phương tiện ghe thuyền phục vụ cho công tác kiểm tra hoạt động khai thác trên phá Tam Giang. Đặc biệt từ khi có quyết định thành lập, ra mắt đi vào hoạt động, 40 hội viên trong chi hội rất vui mừng với quyết tâm sẽ khai thác  nguồn lợi thủy sản hợp lý, có hiệu quả. Trao đổi với chúng tôi về tinh thần trách nhiệm trong khai thác, bảo vệ tài nguyên thủy sản, ông Phan Hùng - Chủ tịch chi hội nghề cá thôn Thủy An xã Quảng Ngạn cho biết: "Trước đây, tình trạng ngư tặc phá hoại trên phá Tam Giang diễn ra rất nhiều, người dân chúng tôi đã nhiều lần truy bắt nhưng do không có phương tiện nên bọn ngư tặc đều tẩu thoát; nhất là vào ban đêm, chúng rạch lưới, dùng xung điện khai thác tôm, cá trong ao hồ nuôi.  Để bảo vệ nguồn lợi thủy sản, người dân chúng tôi đã đóng góp kinh phí hơn 40 triệu đồng đóng thuyền máy, mã lực mạnh để truy cản tình trạng khai thác thủy sản trên phá Tam Giang. Cứ mỗi tuần 3 lần, chúng tôi tổ chức tuần tra hoạt động khai thác thủy sản trên phá. Từ đó đến nay, tình trạng khai thác thủy sản trái phép đã được giảm hẳn".  

            Tại xã Quảng Phước, một điểm nóng về tình trạng ngư tặc lộng hành khai thác thủy sản trên phá Tam Giang. Nhiều người dân đã mất trắng do tình trạng ngư tặc làm rách lưới, dùng xung điện để khai thác tôm, cá nuôi của người dân. Nhưng sau khi được thành lập chi hội nghề cá, với những quy định cụ thể, rõ ràng, gắn trách nhiệm của người dân trong khai thác với bảo vệ nguồn lợi thủy sản; người dân đã phát huy vai trò làm chủ trong việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên phá Tam giang, họ thường xuyên tổ chức những đợt vây bắt những đối tượng khai thác thủy sản mang tính hủy diệt. Anh Hà Dũng, ngư dân thôn Mai Dương cho biết "Sau khi thành lập Chi hội, các hội viên trong chi hội theo thời gian cụ thể đều tổ chức tuần tra hoạt động trên phá Tam Giang. Nếu sau này được cấp quyền quản lý, khai thác mặt nước thi người dân chúng tôi sẽ làm theo tuần tự, khu vực nào thuộc quyền khai thác, quản lý của mình thì mình hoạt động, không để tình trạng “ Điền riêng, ngư chung” như hiện nay".

            Việc thành lập, ra mắt và đi vào hoạt động của các chi hội nghề cá, sau đó được cấp quyền quản lý, khai thác mặt nước phá Tam Giang là sự mong mỏi, trông chờ của bà con ngư dân. Đến nay, huyện Quảng Điền đã chính thức ra mắt đi vào hoạt động 17 chi hội nghề cá. Tất cả bà con ngư dân trên địa bàn huyện nói chung, các hội viên chi hội nghề cá nói riêng đều rất vui mừng khi thành lập chi hội, được cấp quyền quản lý, khai thác mặt nước. Chính vì vậy, họ đã đồng sức, đồng lòng trong việc khai thác gắn với bảo vệ nguồn lợi thủy sản nên tình trạng khai thác thủy sản mang tính hủy diệt đã được giảm đáng kể, Anh Hà Duy – Cán bộ thủy sản phòng NN và PTNT huyện Quảng Điền cho hay: Theo trình tự nhưng địa phương nào chưa có chi hội nghề cá, phải thành lập chi hội sau đó mới được cấp quyền quản lý, khai thác mặt nước. Hiện nay chỉ có 3 chi hội nghề cá ở xã Quảng Lợi được cấp quyền quản lý, khai thác mặt nước với tổng diện tích 1.260 ha. Ở 3 chi hội này, công tác khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản hoạt động rất nề nếp, mang lại hiệu quả kinh tế rất cao, nguồn lợi thủy sản ngày càng phong phú hơn. Theo đánh giá của chúng tôi, khi người dân được giao quyền quản lý, khai thác mặt nước, họ gắng trách nhiệm của mình vào bảo vệ và đánh bắt nguồn lợi thủy sản. Từ đó nguồn lợi thủy sản sẽ không bị cạn kiệt.

            Với sự nhiệt tình của người dân, cũng như những quy định hợp lý trong quá trính đánh bắt thủy sản, quản lý mặt nước phá Tam Giang khi được giao quyền quản lý mặt nước sẽ góp phần rất lớn trong việc đánh bắt nguồn lợi thủy sản phát triển theo hướng ổn định và bền vững.

                                                                                                                        Công Cường