Pháp lệnh ra đời đã thổi luồn sinh khi rất lớn đến nhận thức quan điểm về dân số của người dân trên địa bàn huyện. Để triển khai có hiệu quả, cùng với việc phổ biến, tuyên truyền Pháp lệnh Dân số, huyện Quảng Điền đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền đối với việc vận động nhân dân thực hiện Pháp lệnh Dân số và cụ thể hoá các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước bằng các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Trong quá trình thực hiện, các ngành, đoàn thể và các địa phương đã lồng ghép các nội dung dân số vào các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của địa phương như: xoá đói giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở; xây dựng nông thôn mới,... Qua công tác triển khai Pháp lệnh Dân số cho thấy, các cơ quan ban ngành, MTTQ và các tổ chức, đoàn thể trong huyện đều tích cực thực hiện và chỉ đạo các đơn vị trực thuộc gương mẫu thực hiện Pháp lệnh Dân số; có sự phối hợp liên ngành trong tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân thực hiện chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, các đơn vị đều đưa các tiêu chí thực hiện chính sách DS-KHHGĐ vào trong việc bình xét thi đua, khen thưởng hàng năm.
Trong 10 năm triển khai thực hiện các nội dung Pháp lệnh Dân số trong toàn huyện, công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục Pháp lệnh Dân số luôn được chú trọng, với hình thức tuyên truyền trực tiếp và gián tiếp trên quy mô rộng. Theo đó, Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện đã phối hợp với Đài truyền thanh huyện tăng cường thời lượng phát sóng về dân số, mở chuyên mục dân số và sức khỏe, tổ chức hơn 14.000 cuộc tuyên truyền trực tiếp tại hộ gia đình. Lồng ghép hoạt động truyền thông về Pháp lệnh Dân số gắn với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư", xây dựng các câu lạc bộ không có người sinh con thứ 3 trở lên. Đồng thời, đã triển khai Đề án sàng lọc trước sinh, sơ sinh và Đề án tư vấn, kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân tại 100% xã trên địa bàn; triển khai Đề án Kiểm soát dân số các vùng ven biển tại 8 xã, thị trấn vùng ven phá, ven biển; riêng 3 xã còn lại được tổ chức lồng ghép.
Xác định thực hiện Pháp lệnh Dân số là trách nhiệm chung của toàn xã hội, là đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế. Nhiều địa phương trên địa bàn huyện đã thực hiện khá tốt, điển hình như xã Quảng Thành đã vận động đưa việc thực hiện chính sách dân số-kế hoạch hóa gia đình vào quy ước làng văn hóa cho 9/9 thôn; xã Quảng Vinh đã đẩy mạnh khuyến khích, vận động thành lập các mô hình không có người sinh con thứ 3 trở lên, theo đó từ năm 2006 đến năm 2010, cụm dân cư Cao Xá đã được công nhận đạt 5 năm liền không có ngươi sinh con thư 3 trở lên, và trong giai đoạn 2009 – 2013, có cụm dân cư Trọng Đức đăng ký xây dựng mô hình cụm dân cư không có người sinh con thứ 3 trở lên và đến nay chưa có người vi phạm.
Nhìn lại sau 10 năm thực hiện Pháp lệnh Dân số, công tác Dân số - KHHGĐ của huyện đã giành được nhiều kết quả đáng ghi nhận: Tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai tăng từ 58% (2003) lên 83,7% (năm 2012); trong đó biện pháp tránh thai hiện đại là 76%, trung bình mỗi năm tăng 0,57%. Nhiều loại hình cung cấp dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ được tổ chức đa dạng, các phương pháp, kỹ thuật chăm sóc sức khỏe sinh sản mới được đưa vào ứng dụng đã có tác dụng cải thiện chất lượng dịch vụ. Việc củng cố, kiện toàn đội ngũ làm công tác Dân số-KHHGĐ ở các cấp luôn được quan tâm.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, công tác Dân số - KHHGD trên địa bàn huyện vẫn còn một số hạn chế như: Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên vẫn còn cao; chất lượng dân số còn thấp; cơ cấu dân số đang trong thời kỳ “cơ cấu dân số vàng” về mặt số lượng nhưng chất lượng dân số còn thấp; mất cân bằng giới tính khi sinh vượt qua giới hạn chỉ số cân bằng sinh học bình thường,... Đây đều là những vấn đề cấp thiết, nếu không được giải quyết kịp thời sẽ gây ra những hệ lụy khó lường cả về quy mô, cơ cấu, chất lượng dân số.
Để làm tốt công tác Dân số-KHHGĐ trong giai đoạn tiếp theo, cần tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền; tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Pháp lệnh Dân số và các văn bản pháp luật liên quan đến với mọi tầng lớp nhân dân để người dân tự giác thực hiện; đa dạng hóa các phương pháp truyền thông dân số; kiện toàn bộ máy làm công tác Dân số - KHHGĐ từ huyện đến cơ sở; tăng cường kiểm tra, giám sát định kỳ tình hình thực hiện chính sách Dân số - KHHGĐ, kịp thời xử lý đối tượng vi phạm và khen thưởng, khuyến khích các đối tượng thực hiện tốt chính sách Dân số - KHHGĐ; làm tốt công tác huy động xã hội hoá công tác Dân số-KHHGĐ.
Công Cường.